NÉT ĐẸP CHÙA KHƠME

Người dân Khơme Nam Bộ xem ngôi chùa như là hơi thở của mình. Nhìn vào những ngôi chùa trong thôn xóm, ta có thể biết được đời sống, văn hóa, nghệ thuật của người dân nơi đây. Người Khơme luôn quan tâm đến việc xây dựng chùa, bằng tất cả công sức, và đôi tay khéo léo để tạo nên một ngôi chùa hết sức kỳ công, do vậy ta thấy nghệ thuật kiến trúc Khơme rất đặc trưng và đọc đáo, hiện có rất nhiều chùa cổ kính có niên đại khoảng 600 năm nằm rải rác ở các địa phương, nơi những người dân khơme cư trú như: chùa Samrôngêk,chùa Kl'eang (Sóc Trăng), chùa Phướng (Trà Vinh), v.v… Ngày nay, có rất nhiều ngôi chùa được trùng tu lại, nên kiểu trúc có phần thay đổi, nhưng nhìn chung, những nguyên tắc cơ bản vẫn được duy trì, những nét đặc trưng của truyền thống dân tộc vẫn còn nguyên vẹn. Kết cấu chính điện chùa Khơme với bộ mái 3 lớp, các góc đầu đao hình đuôi rồng cong vút, tạo không gian thông thoáng nên được nhiều ánh sáng từ bên ngoài rọi vào, nên không gian bên trong chùa càng thêm lung linh huyền ảo. Ngôi chánh điện của chùa cũng được quy vào một tam giác cân, Người Khơme quan niệm hình tam giác là tượng trưng cho sự hoàn thiện và hoàn mỹ  nhất, (như chánh điện luôn có Tam Bảo : Phật, Pháp và Tăng là 3 ngôi cao quý nhất trong đời) Tóm lại, tổng thể kiến trúc ngôi chùa Khơme cũng có...  3 phần chính: mái, cột (thân chùa) và nền. Những hình ảnh hoa văn và điêu khắc chủ yếu lấy cảm hứng từ lịch sử cuộc đời đức Phật, còn hoa lá mây nước thì lấy trong hiện tại ở đời sống cộng đồng người Khơme, nên nhìn vào ngôi chùa ta có cảm giác nhẹ nhàng và sinh động, ẩn chứa một nguồn năng lượng mạnh liệt sáng trong. Nét đẹp kiến trúc của ngôi chùa phần nào phản ánh được sự sáng tạo thẩm mỹ  đặc thù của người Khơme, cũng như tâm tư tình cảm và văn hóa của người Khơme Nam Bộ.  *Nam Phương   Theo Nghệ thuật Phật Giao