Thứ Tư, 30 tháng 9, 2009

Không dễ cách chức !

Đọc trích dưới đây mới thấy ở VN muốn cho nghỉ việc một cán bộ không đơn giản chút nào. Ông Đoàn Văn Kiểm, tổng giám đốc tập đoàn than khoáng sản Việt Nam (TKV), dù bị kỉ luật 2 lần, nhưng cho đến nay vẫn còn tại chức. Phây phây. Ngay cả Ủy ban Kiểm tra trung ương đề nghị cách chức mà ông vẫn không lung lay gì cả. Mà, hình như cũng chẳng ai giải thích hay chịu trách nhiệm thi hành quyết định cách chức! Cách làm ở VN thật khác với nước ngoài. Ở các nước phương Tây, khi một quan chức cao cấp bị cách chức, họ làm rất nhanh và gọn. Chức vụ càng...

Tiếng Anh bài 6. Thì, dạng, và số chữ cho một động từ

1. Thì (tense)Một trong những sai lầm tôi hay phát hiện khi duyệt các bài báo khoa học là cách sử dụng thì trong bài báo. Chẳng riêng gì từ các tác giả Á châu mà ngay cả các tác giả Âu Mĩ cũng vấp phải sai lầm này. Sau đây là một số qui định (thật ra, chính xác là qui ước) về cách sử dụng thì trong một bài báo khoa học.Nếu mô tả phương pháp và kết quả nghiên cứu của công trình đang báo cáo, dùng thì quá khứ (past tense): We found that one third of the rats survived, one thrid died, and the third rat got away.Nếu đề cập đến một công trình đã công...

Thứ Ba, 29 tháng 9, 2009

Thiếu đảo thì phạt, có đảo cho giặc thì sao?

Báo Pháp Luật TPHCM chạy một bản tin mang tính cảnh cáo giới báo chí: “Đăng bản đồ thiếu các đảo bị phạt 30 triệu đồng”. Tôi nghĩ vấn đề không phải là phạt bao nhiêu tiền, mà là cái tâm, cái nằm khuất trong tâm thức của mỗi con người mới là quan trọng. Tôi muốn nói đến lòng tự trọng dân tộc. Lòng tự trọng dân tộc không phải được uốn nắn từ pháp luật hay phạt tiền, mà là hình thành từ giáo dục. Luật pháp hay qui định chỉ là bề mặt, bề ngoài, nó áp dụng cho mọi người; còn cái tâm thức mới là bề trong ở mỗi con người. Theo luật pháp, hành động...

Tiếng Anh bài 5. Paragraph

Không nói ra thì ai cũng biết paragraph là một đoạn văn, và một đoạn văn bao gồm nhiều câu văn (sentence). Nói cụ thể hơn, một paragraph có thể xem là một tiểu luận nhỏ. Điều này có nghĩa là chúng ta phải tuân theo những qui luật cơ bản trong cách viết một tiểu luận (essay). Những qui luật cơ bản đó là: cung cấp cho người đọc biết điểm gì chúng ta muốn phát biểu trong phần đầu của paragraph, phát triển chủ đề bằng cách sử dụng ví dụ cụ thể, rồi sau đó là kết luận một cách có suy nghĩ. Câu văn đầu tiên của một paragraph phải là câu văn “thông...

Pháp nạn Bát Nhã

Hôm còn ở phi trường San Francisco, bạn tôi từ Việt Nam đi công tác vào tiệm sách ở đây và thấy một loạt sách của thiền sư Thích Nhất Hạnh bên cạnh sách của Đạt Lai Lạt Ma. Bạn tôi tỏ vẻ thích thú khi biết rằng Việt Nam có một danh nhân như thế. Mà, quả không sai, bởi vì thầy Nhất Hạnh có lẽ là một trong những thiền sư Phật giáo nổi tiếng nhất trên thế giới. Tôi giải thích với bạn tôi rằng nếu “xếp hạng” tôi nghĩ Thầy Nhất Hạnh phải đứng ngang hàng hay thứ 2 sau Đạt Lai Lạt Ma. Thế nhưng mặc dù Thầy được trọng vọng trên khắp thế giới, nhưng...

Thứ Hai, 28 tháng 9, 2009

Ăn chay và loãng xương

Hôm nay, tôi nhận được một tin vui vui liên quan đến phân tích về ăn chay và xương của chúng tôi. “Chúng tôi” ở đây là Bs Hồ Phạm Thục Lan (Đại học Y Phạm Ngọc Thạch), Ts Nguyễn Đình Nguyên, và tôi. Tháng 7 vừa qua, tập san American Journal of Clinical Nutrition (AJCN) có lẽ là tập san số 1 trên thế giới về dinh dưỡng học công bố một công trình nghiên cứu của chúng tôi về ảnh hưởng của chế độ ăn chay đến mật độ xương (bone mineral density, hay BMD). Kết quả phân tích của chúng tôi cho thấy tuy người ăn chay nói chung có BMD thấp hơn người ăn...

Hà lội ra ngõ gặp tiến sĩ

Tiếp theo những thảo luận chung quanh “chuyện sĩ sư” liên quan đến đề án tiến sĩ hóa cán bộ thành ủy Hà Nội, tôi thấy có bài này rất vui. Tác giả là bạn tôi, nên tôi chôm về đây làm chứng từ. Tôi không biết bức hình này là có thật hay là anh ta photoshop, nhưng nó vẫn nói lên thực trạng. Ở một nơi “ngàn năm văn vật” mà người ta còn treo biển quảng cáo phá thai bên cạnh biển quảng cáo viết thuê luận án tiến sĩ, thì chuyện gì cũng có thể xảy ra....

Tiếng Anh bài 4. Tiếng Anh kiểu Mĩ và kiểu Anh

Loạt bài tiếng Anh đã nhận được nhiều phản hồi của bạn đọc. Có người đề nghị tôi nên tập trung vào kĩ năng viết bài báo khoa học hơn là tiếng Anh vì các “đại gia” tiếng Anh trong nước đã xuất bản hàng trăm sách về chuyện này. Tuy nhiên, như tôi nói ngay từ đầu, đây là không phải là loạt bài mang tính giáo khoa, mà chỉ là những mẹo, kinh nghiệm cá nhân để chia sẻ với các bạn thôi. Tôi không có ý cạnh tranh với các thầy giáo tiếng Anh. Có bạn đọc đặt câu hỏi, xin cố vấn. Trong số thư gửi đến, có 2 thư mà tôi nghĩ có thể đem ra đây bàn thảo. Hai thư...

Chủ Nhật, 27 tháng 9, 2009

Tiếng Anh bài 3: Song song và cân đối

Trong một câu văn, 2 hay nhiều ý tưởng có cùng đặc tính được gọi là “parallel” (song song). Để câu văn có hiệu quả tốt, chúng ta cần phải viết (hay nói) những ý tưởng song song theo công thức sau đây: danh từ đi với danh từ, vô định với vô định (infinitive), mệnh đề phụ với mệnh đề phụ, v.v…1. Danh từ song songThey studied history, mathematics, and chemistry. Nhưng câu sau đây thì không chuẩn: They studied about the past, mathematics, and how matter is constituted.2. InfinitiveHe learned to swim, to play tennis, and to ride a horse.Chứ không...

Lại bàn về ngộ nhận học vị tiến sĩ

Một bạn đọc góp ý bài viết “Những ngộ nhận về học vị tiến sĩ” của tôi, vì bạn này nghi ngờ rằng chính tôi cũng bị ngộ nhận về những gì mình phát biểu. Xin trả lời ngay rằng: tôi không bao giờ ngộ nhận những gì mình viết, vì tôi biết rất rõ mình viết cái gì. Có vài điểm tôi thấy không có gì để nói thêm hay không liên quan đến những gì tôi phát biểu, cho nên ở đây tôi chỉ phản hồi những điểm mà tôi hoặc chưa nói rõ trong bài trước, hoặc tôi không đồng ý với quan điểm của tác giả:Về nhu cầu khẳng định bản thân qua bằng tiến sĩ: “Một sinh viên giỏi,...

Thứ Bảy, 26 tháng 9, 2009

Họa Mi

Như có lần thổ lộ, tôi là một fan của Họa Mi (tên thật là Trương Thị Mỹ). Tôi thích tiếng hát của chị từ những ngày trước 1975. Hồi đó, Họa Mi thường hát nhạc của Hoàng Thi Thơ, và bài nổi tiếng chị trình diễn (tôi vẫn còn nhớ) là bài “Đưa em xuống thuyền”. Trong số những ca sĩ nổi tiếng cùng thời như Phương Dung, Hoàng Oanh, Sơn Ca, Lệ Thu, Connie Kim, Carol Kim, v.v… tôi chỉ thích Họa Mi và Lệ Thu.Họa Mi có chất giọng ấm áp, trong trẻo, mà tình cảm. Nghe Họa Mi trình bày ca khúc “Tóc Mây” (Phạm Thế Mỹ) thì sẽ thấy nhận xét đó đúng. Chị còn là...

"Tuyên truyền" và người Việt ở nước ngoài

Đọc bản tin TTXVN “Tăng tuyên truyền tới người Việt ở nước ngoài” tôi có cảm giác … tởm lợm. Tởm lợm vì chữ “tuyên truyền” (propaganda). Có lẽ tôi sống ở ngoài này khá lâu, mà ngoài này thì công chúng nhìn propaganda với một cái nhìn tiêu cực. Tuyên truyền là một thủ thuật cung cấp thông tin nhắm vào việc tác động đến thái độ của một cộng đồng đề nhằm phục vụ cho một chương trình nghị sự hay chiêu bài chính trị. Thủ thuật chính của tuyên truyền là sử dụng các thông điệp nặng cảm tính hơn là những thông tin mang tính lí lẽ. Khác với cách đưa...

Vaccine phòng chống HIV hiệu quả đến đâu ?

Trong 30 năm qua, kể từ ca AIDS đầu tiên được phát hiện, các nhà khoa học đã tiêu nhiều tiền và thời gian để tìm một vaccine hi vọng phòng chống HIV (HIV được xem là virus dẫn đến bệnh AIDS), nhưng hết nghiên cứu này đến nghiên cứu khác, kết quả đều âm tính, thất bại.Hôm qua, một bản tin truyền đi từ Thái Lan cho biết lần đầu tiên sau 30 năm, một vaccine thử nghiệm cho thấy có thể giảm nguy cơ AIDS. Báo chí quốc tế rầm rộ đưa tin rằng vaccine giảm...

Tiếng Anh bài 2. Sai sót trong so sánh

Khi đọc bản thảo của các nghiên cứu sinh Á châu, tôi phát hiện một sai sót rất phổ biến trong những câu văn có nội dung so sánh. Chính tôi trước đây cũng từng phạm phải những sai sót này. Trong tiếng Việt, chúng ta có thể nói “Ông A được xếp hạng cao hơn ông B”, và câu văn đó hoàn toàn đúng. Nhưng trong tiếng Anh thì câu văn đó chưa đủ. Trong tiếng Anh, khi viết về so sánh chúng ta cần để ý đến động từ đi kèm theo đối tượng được so sánh.Câu văn so sánh thường có chủ thể (subject) và đối tượng so sánh (evaluator). Trong câu trên, ông A là chủ...

Thứ Sáu, 25 tháng 9, 2009

Công lí khác thường

Thế là ông Huỳnh Ngọc Sỹ nhận án 3 năm tù giam vì tội ““Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. Chắc chắc kết quả xét xử này sẽ để lại nhiều “dư âm” trong công chúng, với nhiều lời bàn ra tán vào. Tôi đoán rằng các bác lái xe ôm, các chị buôn bán lẽ đọc xong bản tin ông Huỳnh Ngọc Sỹ nhận án 3 năm tù thế nào cũng nói: “nhẹ vậy sao”? Thật ra, khó mà nói mức phạt như thế là nhẹ hay nặng. Một cách để so sánh là chúng ta thử nhìn sang bên Nhật xem họ (tòa án) xử những người đưa tiền hối lộ ra sao. Theo tin vào cuối tháng 2/2009,...

Tiếng Anh bài 1. Sử dụng giới tự

Như đã hứa ngày hôm qua, hôm nay ngày cuối tuần tôi viết bài đầu tiên về tiếng Anh. Bài này liên quan đến việc sử dụng giới từ và liên từ. Có lẽ hơi sơ đẳng, nhưng tôi lại nghĩ cần phải bắt đầu bằng những kiến thức sơ đẳng.Giới từ (preposition) và liên từ (subordinating conjunction) giông giống nhau và có khi khó phân biệt, nhưng có một mẹo dễ phân biệt chúng: đó là nhìn vào từ theo sau chúng. 1. Giới từ thường theo sau bằng một danh tự (nominal): Because of the bad weather. (Danh từ weather là đối tượng của giới từ because of).Before leaving...

Thứ Năm, 24 tháng 9, 2009

Lại United Airlines

Trong chuyến đi công tác bên Mĩ vừa qua tôi lại chọn United Airlines làm phương tiện đi lại. Nói chính xác hơn là tôi khó có lựa chọn nào khác, bởi vì tôi là khách hàng thường xuyên của UA, và họ có những chuyến bay nối tiếp (connecting flights) nội địa tốt hơn các hãng ngoài Mĩ khác. Chuyến bay để lại nhiều kỉ niệm vui buồn lẫn lộn, và tôi muốn ghi lại đây vài kinh nghiệm cá nhân để các bạn lấy làm bài học cho tương lai khi đụng chạm với hãng hàng không khổng lồ này.Mới vào check-in thì đã suýt bị móc túi. Số là United Airlines mới có một hạng...